Atopik dermatit diye adlandırdığımız egzama, ciltte kuru ve pullu yama tarzındaki lezyonlara ve yoğun kaşıntıya sebep olan kronik bir cilt hastalığıdır. Kaşıntıya bağlı olarak kırmızı kabarık noktalar, kalınlaşmış deri ve cilt yüzeyinde açık kesikler gözlemlenebilmektedir. Genetik ve çevresel faktörler egzama nedenleri olarak belirtilmektedir, yapılan klinik çalışmalar neticesinde hastaların büyük çoğunluğunda kalıtsal olarak cildin üst tabakasını koruyan proteinin eksik olmasından dolayı çevreden gelen alerjenlerin cilde geçişinin kolay olmasından kaynaklanmaktadır. Egzama hem erkek hem de kadınlarda her yaşta görülen bir cilt sorunudur, genellikle çocukluk döneminde başlamaktadır ancak yetişkinlerde de ilk kez egzama gözlemlenebilmektedir.
Egzama Nedenleri Nelerdir?
Çevresel ve genetik faktörler egzama nedenleri olarak belirtilmektedir. Genetik aktarıma bağlı hastalarda alerjik reaksiyonlar gözlemlenebilmektedir, bu durumda egzama hastalığına zemin oluşturabilmektedir. Egzama alerji, stres, ve aşırı titizlik sonucu ortaya çıkabilmektedir, bu sebeple ev kadınları, inşaat işçileri, kuaförler ve temizlik işçilerinde sıklıkla ortaya çıkabilmektedir.
Egzama Belirtileri Nelerdir?
Egzama belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilmektedir, bebekler ve küçük çocuklarda egzamaya bağlı lezyonlar genellikle dirsek, kafa derisi ,diz ve yüz bölgelerinde gözlenmektedir. Daha büyük çocuklar ve yetişkinlerde ise eller, ayaklar, kol içleri ve dizlerin arkası gibi bölgelerde ortaya çıkmaktadır. Egzama semptomlarını sıralayacak olursak;
- Pullu ve kuru lezyonlar
- Cilt kuruluğu
- Cilt derisinde kalınlaşma
- Cilt derisinde su toplanması
- Şişlik ve kızarıklık
- Cilt renginde değişiklik
- Ciltte hassasiyet
- Kalınlaşma ve kaşıntıya bağlı cilt yaraları
Egzama Nasıl Teşhis Edilir?
Uzman hekimler genellikle muayene ile egzama tanısı koyabilmektedir. Bazı durumlarda da egzamaya bağlı gelişen alerjik reaksiyonların tespiti için Deri Prick Testi ya da kan tahliliyle birlikte alerjik testler yapılabilmektedir. Hastalığın seyri ve hastalığa bağlı alerjik durumlar bu testlerin yapılasını belirlemektedir, bu durumun dışında muayene ile egzama tanısı kolaylıkla koyulabilmektedir.
Egzama Tedavisi
Egzama tedavisinde öncelikli amaç cildin korunmasını saplamak ve kaşıntının giderilerek hastaların bu süreci ciltte daha az hasara oluşturarak geçirmesini sağlamaktır. Özelikle ciltte iltihap ve enfeksiyonların önlenmesi için egzama tedavisi oldukça önemlidir. Kapsamlı bir tedavi için şu adımların takip edilmesi gerekmektedir;
- Cilt Hasarı Önlenmelidir: Cildin kurumasını, çatlamasını ve sıvı kaybını önlemek için cilt duvarının sağlam olması için nemlendirici kremlerle cilt desteklenmelidir.
- Yangı Reaksiyonunun Azaltılması: Egzamalı hastaların cildinde genellikle kuruluk, kızarıklık ve kaşıntılı yangı bölgeleri bulunmaktadır. Bu yangı reaksiyonunun önlenmesi için steroid içerikli kremler kullanılmaktadır.
- Kaşıntının Giderilmesi: Özellikle geceleri artan kaşıntılar hastaların uyku kalitesini bozmaktadır, gün içinde oluşan kaşıntılar hastaların rutin işlerini de engelleyebilmektedir. Bu sebeple kaşıntının giderilerek hastaların günlük yaşamlarının etkilenmesini önüne geçilmektedir.
Egzama tedavisinde hastalığın şiddetine göre tedavi yöntemi belirlenmektedir, ağızdan ya da damardan alınan ilaçlarla tedavi yapılabilmektedir. Buna ek olarak cilt yüzeyindeki lezyonların morötesi ışınlarla tedavisi yapılabilmektedir. Bu sebeple egzama hastalığı olan kişilerin mutlaka bir dermatolog tarafından tedavi edilmesi oldukça önemlidir.